Giới thiệu Hình nhân liễu gai 1973 – The Wicker Man 1973
The Wicker Man đã “nghịch” não bạn một cách khéo léo, như mọi siêu phẩm kinh dị khác. Get Out phơi bày bộ giả tạo của giai cấp giàu sang, West Wing tự do công kích sự tàn ác và phân biệt chủng tộc, The Blair Witch Project cho thấy ống kính thu lại những cảm xúc đáng sợ thế nào và khiến chúng ta kinh hãi trước những gì đang thật sự đang diễn ra ngoài ống kính, The Ring xoay quanh những cái chết bí ẩn, The Babadook là cuộc đối đầu giữa nỗi đau của gia đình và thực thể siêu nhiên. Nhưng trong mỗi trường hợp, kết phim đều làm người xem bối rối vì chúng đi ngược lại những kỳ vọng về kết phim thường thấy.
Nhưng với The Wicker Man, phim kinh dị được Robin Hardy ra mắt năm 1973, là bộ phim khó hiểu nhất. Được chuyển thể từ tiểu thuyết Ritual của David Pinner, bộ phim đem đến cho fan phim kinh (đám đông yêu thích sự huyền bí, ma mị của những băng nhóm thờ cúng những điều kì quặc và xem phim lúc nửa đêm) một nhân vật chính mà khán giả không ai ưa nổi và một nhân vật phản diện luôn ẩn náu ngay trước mắt chúng ta, khiến các mọt phim vẫn phải nhắc lại đến ngày nay.
Sgt. Neil Howie (Edward Woodward) là tay cảnh sát ám ảnh về công việc trong mắt khán giả Wicker Man. Anh là một người sống theo luật chính trực từ Cao nguyên Scotland, một Cơ đốc nhân sùng đạo, người bỏ qua hôn nhân và tình dục để tập trung làm việc. Một ngày nọ, anh được triệu tập đến đảo Summerisle để điều tra vụ mất tích của một cô gái.
Nội dung Hình nhân liễu gai 1973 – The Wicker Man 1973
Bước chân đến Summerisle, anh cảnh sát mới biết đây là nơi sinh sống của những người Neo-pagan – nhóm người tôn vinh các vị thần Celtic và sống cùng những hủ tục và nghi thức sinh dục kì quặc. Những chàng trai trẻ sẽ được cô con gái chủ quán trọ – đại diện của nữ thần tình yêu – “phá trinh” và đám đông trong quán rượu sẽ cùng lắng nghe. Trong trường học, phụ nữ được dạy về biểu tượng phallic (những vật thể là hoặc tương tự dương vật) và kỵ binh khỏa thân trên ngọn lửa với hy vọng sẽ thụ thai được một đứa trẻ của thần linh. Các lễ hội tháng Năm sẽ đình trệ mọi hoạt động để người dân trong thị trấn chuẩn bị nghi thức tế lễ để tôn vinh thần mặt trời và nữ thần mùa màng.
Chủ trì mọi hoạt động tôn thờ là vị quý tộc cao ngạo Lord Summerisle (Christopher Lee, với vai diễn này ông tự cảm thấy đây là bộ phim hay nhất ông từng làm). Ông ấy là một người bạn vui vẻ, trái ngược hoàn toàn so với Sgt. Howie – người đàn ông khiếp sợ giáo dục giới tình và đạo pagan tại đảo hệt như anh sợ kẻ giết người bằng rìu.
Hơi hướng bóng bẩy, thông thái, hơi hispter với chiếc áo cao cổ màu mù tạt và bộ tóc điên loạn của Beethoven, Lord Summereway là cháu trai của một nhà khoa học thời Victorian – người đã phát triển một giống táo đặc biệt có thể phát triển ở vùng khí hậu khắc nghiệt. Để thu hút những người lao động hạnh phúc và chăm chỉ, ông truyền bá những thuyết thần linh cổ hủ đến thị trấn buồn chán đó, mang ánh sáng của giáo pagan và thỏa mãn tình dục cho cuộc sống khó khăn của họ. Sau một vài thế hệ, dự án của ông thành công, cho đến năm Sgt. Howie xuất hiện. Năm đó, mùa màng thất bại. “Đây là thảm họa,” Lord Summerisle thừa nhận.
Howie phát hiện ra điều này khi anh ta tìm kiếm cô gái mất tích trong khi cả thị trấn thay nhau nói dối về thân phận của cô và hành động một cách kì quặc. Đây là lúc trò bịp được tiết lộ: Nhân vật chính mà chúng ta không mấy cảm tình là người sáng suốt nhất, và những kẻ cuồng đạo mà chúng ta thấy thú vị là chính là nhân vật phản diện đang ẩn náu.
Từng bước đi, sự nghi ngờ, nỗi ám ảnh của Sgt. Howie ngày càng chính xác. Chúng ta thấy cách anh hoảng hốt trước cảnh bọn trẻ tại Summerisle bị tẩy não thật tội nghiệp, trong khi dân làng đang sống cuộc đời dâm loạn vô thưởng vô phạt lại mang đầu óc u mê và độc ác. Họ chẳng cần biết rằng một người trong cộng đồng đang mất tích, đã chết hoặc có lẽ vẫn còn sống và chờ đợi một người bị tế lễ để đưa mùa màng trở lại?
Tất cả dân làng đều biết chuyện gì đang xảy ra. Rowan Morrison thực chất không mất tích. Cô chỉ con mồi – để dụ Sgt. Howie. Một gã đàn ông còn trinh, đầu tư cả cuộc đời với pháp luật , một kẻ ngốc bị lừa bịp đến với hang sói một cách tự nguyện, anh ta là vật tế mà họ đã chờ đợi. Anh ấy là người sẽ bị thiêu sống trong hình nhân liễu gai khổng lồ tên Wicker Man. Tất cả đều có thể không xảy ra nếu Howie cố gắng từ chối và tự cứu mình ra khỏi nhiệm vụ quái dị này, điều mà anh làm một cách tuyệt vọng trong khoảnh khắc cuối cùng khi bị đày đến chỗ chết.
“Các người không hiểu sao? Không có thần mặt trời. Không có nữ thần mùa màng!”, anh tuyệt vọng hét lên, “Vụ mùa của các người thất bại vì hạt giống quá tệ. Cây trái không thể sống trên hòn đảo này. Nó đi ngược lại tự nhiên! Các người nghĩ giết tôi sẽ mang mùa màng trở lại?” Và anh tuyệt vọng quay sang gã thủ lĩnh “Summerisle, ông biết điều đó sẽ không xảy ra. Hãy nói nó đi. Nói với họ đi. Hãy nói rằng họ đang sai!”
“Ồ không, tôi biết rằng nó sẽ xảy ra chứ” Summerisle trả lời rất nhẹ nhõm.
Tức giận đến phát điên, Sgt. Howie đánh cược số phận của mình, “Vậy các người có hiểu rằng, nếu vụ mùa này cũng thất bại, năm tới các người lại phải tìm một kẻ khác để hiến tế? Và năm tới nữa, sẽ không ai khác ngoài Vua Summerisle sẽ tự hiến tế! Nếu mùa màng năm này thất bát, Summerisle à, chính ngươi sẽ là người bị giết đó!”
Đáp lại anh là sự tự tin mù quàng của Summerisle, “Năm nay chắc chắn sẽ không thất bại!”
Sự phủ nhận mù quáng của Lord Summereway và người dân của hắn được thể hiện rõ ràng theo hướng cực đoan nhất có thể trong phim. Trong hình hài của một quý tộc, giọng nói rõ ràng và trịnh trượng, chúng ta có thể thấy hắn đang kiên cường bám chặt vào ý thức hệ mà chính gã đã xây dựng và thi hành. Gã không thể thừa nhận rằng mình đã sai, thậm chí còn chưa bao giờ nghĩ mình sai. Tên thủ lĩnh tự cho rằng họ rằng cần một người hy sinh để đem lại mùa màng như hắn nói với Howie và những người dân trên đảo. Hắn là loại người sẽ giết người, sẽ khiến cộng đồng sụp đổ và để cho người dân chết đói, trước khi thừa nhận sự thật.
Tôi nghĩ về bốn từ đó, và Christopher Lee đã truyền tải nó một cách quá hoàn hảo. Tôi thấy được cả một tư duy, một thế giới quan bảo thủ cực đoan chỉ trong 4 chữ đó.
“They will not fail!”
Tôi thấy mọi tiêu đề, mọi tweet, mọi ý kiến phủ nhận về cuộc khủng hoảng khí hậu ngay cả khi cả khoa học và trải nghiệm thực của những người từ Puerto Rico đến Paradise, California đã đưa ra. (“Nó đi ngược với t nhiên!”) Tôi nghe Donald Trump tuyên bố ông sẽ làm cho nước Mỹ vĩ đại trở lại cùng lúc với xây dựng trại tập trung cho trẻ em và làm việc miệt mài để lột bỏ mạng lưới an toàn xã hội cho phụ nữ, dân tộc thiểu số, người LGBT, người nghèo và người bệnh, cho dù có cả những người ủng hộ mình trong đó. Và tôi nghe vẫn nghe những tiếng cổ vũ. Sức mạnh của họ nằm ở khả năng từ chối những gì đang xảy ra trước mặt mọi người.
Kết phim
Đây cũng là chủ nghĩa từ chối giống như Summerisle, một sự từ chối nhìn thấy và hiểu mức độ nghiêm trọng của các vấn đề và loại bỏ khả năng giải quyết chúng.
Và nó có ở mọi nơi, không chỉ trong chính trị: các nhà giáo dục tại trường trung học Công giáo và mục sư của giáo xứ thời thơ ấu luôn giảng dạy cho trẻ em về đạo đức trong khi lạm dụng chúng và bảo vệ những kẻ lạm dụng.
‘They will not fail!’ – không có gì truyền tải hết được sự khăng khăng mù quáng vào những điều không thể tin được, sự ủng hộ vào những người không đáng được tung hô và những người tích cực tham gia thúc đẩy sự phân tầng xã hội bằng câu nói 4 chữ cái kia của Lord Summerisle.
Trước 4 từ đó, Howie hoàn toàn bất lực. Tiếng khóc xin lòng thương xót của anh lại rơi vào tai của kẻ điếc khi mọi người kéo anh đến nơi hành quyết. Trước khi máy quay của Hardy kịp zoom đến anh, tiếng thét của Howie làm người xem có thể tưởng tượng được khuôn mặt kinh hoàng khi anh thấy những hình ảnh đầu tiên của Wicker Man
Người dân Summerisle đã thiêu cháy Sgt. Howie vì họ tin vào bốn từ đó. Đó chính là thách thức của chúng ta trong cuộc chiến hiện tại: đấu tranh với những thái độ hiềm khích, đấu tranh với những điểm mù cố chấp của xã hội và thiết kế hệ thống dập lửa tốt hơn.